Οθόνη LCD 2x16 (4x20)

 

Συγγραφέας: Πορλιδάς Δημήτριος

Βιογραφικό Σημείωμα

electronics@porlidas.gr

Facebook

Linkedin


 

 

Οι οθόνες LCD 2x16 ή 4x20 είναι πολύ εύκολες στη σύνδεση και στη χρήση τους σε μικροελεγκτές. Χρειάζονται ελάχιστες γραμμές κώδικα για την προετοιμασία τους (initialize) και για τις εντολές λειτουργίας τους. Στο θεωρητικό κύκλωμα του σχήματος παρουσιάζεται η σύνδεση μιας οθόνης στο port ενός μικροελεγκτή. Διαθέτουν 8 bit data bus αλλά είναι δυνατό να προγραμματιστούν για λειτουργία με 4 bit, ώστε μαζί με τα 3 σήματα ελέγχου να μπορούν να συνδεθούν σε ένα port. Όταν είναι προγραμματισμένες για λειτουργία 4 bit στέλνεται πρώτα το ανώτερο μέρος του byte (upper) και στη συνέχεια το κατώτερο (lower). Έχουν έναν καταχωρητή 80 byte (DD RAM) για αποθήκευση των δεδομένων που εμφανίζονται, ο οποίος είναι εγγραφής – ανάγνωσης. Στις οθόνες με 2 σειρές, τα 40 πρώτα byte αφορούν την πρώτη σειρά με διευθύνσεις στην DD RAM 0x00 έως 0x27  και τα επόμενα 40 τη δεύτερη με διευθύνσεις 0x40 έως 0x67. Στις οθόνες με 4 σειρές, τα 20 πρώτα αφορούν την πρώτη σειρά με διευθύνσεις στην DD RAM 0x00 έως 0x13, τα επόμενα 20 (21 – 40) την τρίτη σειρά με διευθύνσεις 0x14 έως 0x27, τα επόμενα (41 – 60) τη δεύτερη σειρά με διευθύνσεις 0x40 έως 0x53 και τα τελευταία 20 (61 – 80) την τέταρτη με διευθύνσεις 0x54 έως 0x67 (define addresses). Αν κάθε σειρά έχει 16 θέσεις για εμφάνιση χαρακτήρων, εμφανίζονται τα δεδομένα που είναι αποθηκευμένα στις 16 πρώτες θέσεις του καταχωρητή, ενώ τα υπόλοιπα μπορούν να εμφανιστούν με ολίσθηση χρησιμοποιώντας την αντίστοιχη εντολή της οθόνης. Υπάρχει δυνατότητα να εμφανίζεται ή όχι ο κέρσορας ή να αναβοσβήνει, επίσης υπάρχει δυνατότητα να ολισθαίνει αυτόματα ο κέρσορας ή η οθόνη καθώς στέλνονται χαρακτήρες. Οι οθόνες διαθέτουν, ακόμα, οπίσθιο φωτισμό (back light) στα pin BL+, BL- και ρύθμιση αντίθεσης στο pin Vo.

Τα δεδομένα στέλνονται στην οθόνη σε κωδικοποίηση χαρακτήρων ASCII και εμφανίζονται όλοι οι λατινικοί χαρακτήρες και τα σύμβολα που υπάρχουν στις 128 πρώτες θέσεις. Για τις επόμενες 128 θέσεις του ASCII η ROM της οθόνης περιέχει πληροφορίες για εμφάνιση ειδικών χαρακτήρων και ανάλογα με την έκδοση της ROM μπορούν να εμφανιστούν Ελληνικοί, Κυριλλικοί, Κινέζικοι ή Γιαπωνέζικοι χαρακτήρες και κάποια μαθηματικά σύμβολα[1]. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργηθούν pixel – pixel 8 χαρακτήρες, οι οποίοι αποθηκεύονται σε έναν καταχωρητή (CG RAM) και μπορούν να εμφανιστούν,  όμως διαγράφονται με απώλεια τροφοδοσίας.

Η οθόνη δέχεται εντολές με 0 στο pin RS. Οι εντολές είναι για τη θέση του κέρσορα, τις ιδιότητες του κέρσορα, εντολές ολίσθησης, καθαρισμού της οθόνης, δημιουργίας χαρακτήρων και ανάγνωσης και έχει διαφορετικό χρόνο εκτέλεσης η κάθε μια. Η ανάγνωση χαρακτήρων γίνεται με 1 στο pin R/W. Οι πληροφορίες λαμβάνονται από την οθόνη με 1 στο pin E είτε αυτές είναι δεδομένα, είτε εντολές. Για την initialization της οθόνης πρέπει να εκτελεστεί αποστολή 3 φορές η πληροφορία 0b0011 στο D7:D4 της οθόνης με διαφορετικό ενδιάμεσο χρόνο και στη συνέχεια να σταλεί η εντολή για λειτουργία 4 bit (μετά την εκκίνησή της η οθόνη είναι σε λειτουργία 8 bit, επειδή όμως δεν έχουμε συνδεδεμένα τα 4 LSB τα pin βλέπουν 0). Στη συνέχεια παρουσιάζεται ένα παράδειγμα κώδικα σε γλώσσα C για initialization οθόνης:  

#define lcdport PORTA                    // Define LCD PORT

#define lcdddr DDRA                      // Define LCD DDR

#define En 0b00001000                    // E signal

 

void InitLCD (void)                      // Start up, initialization rutine

{

lcdddr |= ~(1<<0);                   // PORTx1:7 outputs (LCD)

lcdport &= (1<<0);    

_delay_ms (20);                      // Power on delay 20ms

out = 0b00110000;

lcdport = (lcdport | out);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport | En);            // Init

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport & ~En);

_delay_ms (5);

      

lcdport = (lcdport | En);            // Init

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport & ~En);

_delay_us (200);

 

lcdport = (lcdport | En);            // Init

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport & ~En);

_delay_ms (5);

 

lcdport &= (1<<0);

out = 0b00100000;                    // 4 bit interface

lcdport = (lcdport | out);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport | En);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport & ~En);

_delay_us (50);

}

Για την αποστολή δεδομένων ή εντολών στην οθόνη μπορούμε να γράψουμε ρουτίνες ώστε να τις καλούμε στο κυρίως πρόγραμμα. Στη συνέχεια παρουσιάζεται ένα παράδειγμα ρουτίνας αποστολής εντολών και η κλήση της ρουτίνας για αποστολή εντολής:

void WrIn (uint8_t tmp)           // Write Instruction routine

{

lcdport &= (1<<0);

out = tmp & 0b11110000;       // Upper

lcdport = (lcdport | out);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport | En);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport & ~En);

_delay_us (100);

lcdport &= (1<<0);

out = tmp << 4;               // Lower

lcdport = (lcdport | out);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport | En);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport & ~En);

_delay_us (50);

}

 

#define CDRC 0b00000001           // Clear Display and Reset Cursor (2ms delay)

 

WrIn (0b00101100);                // 001, 4 bit, 2 lines 2x16, 5x11 dots, xx

WrIn (0b00001111);                // 00001, Display on, cursor on, blinking on

WrIn (0b00000110);                // 000001, Cursor increase, display not shift

WrIn (CDRC);                      // Clear display, reset cursor (2ms delay)

_delay_ms (2);

 Στη συνέχεια παρουσιάζεται ένα παράδειγμα ρουτίνας αποστολής δεδομένων και η κλήση της ρουτίνας για αποστολή του γράμματος C:

#define Da 0b00000100             // RS, data signal (0 for instruction)

 

void WrDa (uint8_t tmp)           // Write Data routine

{

lcdport &= (1<<0);

out = tmp & 0b11110000;              // Upper

lcdport = (lcdport | out | Da);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport | En);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport & ~En);

_delay_us (100);

lcdport &= (1<<0);

out = tmp << 4;                      // Lower

lcdport = (lcdport | out | Da);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport | En);

_delay_us (100);

lcdport = (lcdport & ~En);

_delay_us (50);

}

 

WrDa ('C');

Με παρόμοιο τρόπο μπορούμε να γράψουμε ρουτίνα εντολής μετακίνησης του κέρσορα ώστε να αποθηκευτούν τα δεδομένα σε συγκεκριμένη θέση. Στη συνέχεια παρουσιάζεται ένα παράδειγμα ρουτίνας και η κλήση για μετακίνηση στη δεύτερη σειρά πρώτη θέση:

void SeCu (uint8_t addr)                 // Send cursor to a specific address

{

WrIn (0b10000000 | addr);

}

 

SeCu (0x40);

 

©2016 Πορλιδάς Δημήτριος

 


[1] Η πιο συνηθισμένες ROM είναι οι PN, PS, PM με English – Japanese Font.

 

Σας ευχαριστώ για την υποστήριξή σας ώστε να γίνει η ιστοσελίδα μου καλύτερη.

© 2017 Πορλιδάς Δημήτριος